ŞİŞMANLAMA KORKUSU
'Asrın hastalığı' sıfatını hak edecek hastalıklardan biridir şişmanlama korkusu. Çünkü eski zamanlarda rastlanmadığı halde giderek yaygınlaşan ve bazen ölüme yol açan bir hastalıktır.
Bazı genç kızlar gayet ince oldukları halde, sürekli daha ince olmak için mücadele ederler. Diyelim ki Ayşe 18 yaşında, 1.65 boyunda, 50 kilo. Çoğumuz, bu bilgilere bakıp daha görmeden Ayşe'nin fiziğinin çok iyi olduğunu söyleyebiliriz. Ama Ayşe'de şişmanlama korkusu vardır. Kendisini şişman zanneder. Yemeden içmeden kesilir, 45 kiloya düşer. Yine de hâlâ şişman olduğunu düşünür. Diyete devam eder, 40 kiloya iner. Ayşe'ye sorarsanız hâlâ şişmandır. Açlık sınırında yaşayarak 35 kiloya vurur. Boğazına parmağını sokup yediklerini çıkartır, idrar söktürücü ve müshil kullanır ve sonunda baskülde 30 kiloyu görür. Yine de 'Şişmanım' diye gözyaşlarına boğulur. Hâlâ her tarafından yağ fışkırdığını düşünmektedir!
İşte bu hastalığa 'anoreksiya nervoza' diyoruz. Basında zaman zaman 'manken hastalığı' adıyla yer alır bu hastalık, zayıf genç kızların bitmek tükenmek bilmeyen daha da zayıflama ihtirasına telmihen.
Anoreksiya nervoza 'sinirsel iştahsızlık' demektir. Aslında bu, yanlış bir adlandırmadır. Çünkü anoreksiya nervoza hastalarında iştah normaldir. Zayıflamalarının sebebi iştahsız olmaları değil, kendilerini şişman görmeleridir. Yani bu hastalarda 'beden imajı' bozuktur. Bedenlerini gözlerinin önüne gerçekte olduğu gibi değil, yağlı bir et parçası olarak getirirler.
Eski yüzyıllarda insanlığın büyük felaketlerinden biri kıtlıktı. Açlık yüzünden kitlesel ölümler yaşanıyordu. Günümüzde aşırı fakir Afrika ülkeleri dışında kitlesel açlık problemine pek rastlanmıyor. Ama kendi kendilerini açlığa mahkûm eden insanlar giderek artıyor. Bunlar da, anoreksiya nervoza hastaları. Her 100 anoreksiya nervoza hastasından 10'u, bir türlü zayıf olduğuna inanmadığı için hayatını kaybeder. Dünyanın bir yanında insanlar gıda kıtlığından ölürken, diğer yanında gıda bolluğu içinde oldukları halde açlıktan ölen insanlar var.
Anoreksiya nervoza vakalarının %90-95'ini genç kızlar oluşturur, kalanını da genç erkekler. Bu bir genç hastalığıdır. Esas olarak 20. yüzyılın ve Batı toplumlarının hastalığıdır. Asya ve Afrika'da çok nadir görülür. Türkiyeli doktorlar ve psikologlar eskiden bu hastalığı hemen hiç görmezlerdi. Ancak bizler de, son yıllarda giderek daha çok anoreksiya nervoza vakasıyla karşılaşıyoruz.
Aslında bu hastalar psikologlara, psikiyatristlere veya diğer branşlardan doktorlara ancak ailelerinin zoruyla veya açlıktan ölüm tehlikesi ortaya çıktığında giderler. Çünkü ruhen ve bedenen gayet sağlıklı olduklarına inanırlar. Tek problemleri vardır; şişmanlık.