İnsan Hafıza
İnsan Hafıza
Bilindiği gibi insan hafızası; ani hafıza, kısa zamanlı hafızi ve uzun zamanlı hafıza olmak üzere üçe ayrılmaktadır
Hafızanın bu şekilde üçe ayrılmasının tehlike anında bizi nasıl ve ne şekilde yönlendirdiği konusunda bilgi vereceğim.
İçinde bulunduğumuz fiziki ve ruhsal duruma karşı, beklenmedik veya görünür şekilde gelişen olaylar bütününe tehlike adı verilmektedir. Tehlike durumu ani veya yavaşça gelişebilmektedir. Her iki durumda da beynimiz vücudumuzu hem fiziksel hem de düşünsel olarak duruma uyum sağlaması için uyarır. Böylelikle vücudumuz kendini korumak ve yaşamını devam ettirmek için düzenlemeler yaparak gerekli tedbirleri alır.
Beynimiz herhangi bir tehlike durumu belirlediği anda ilk tepki olarak adrenalin adı verilen vücut salgısının kandaki oranını normalin üstüne çıkarır. Bu karaciğerden salgılanan salgı, beynin ve kasların normalden daha hızlı ve karışık olarak çalışmasını sağlar.
Yavaşça ve görünür şekilde gelişen tehlike durumlarında beynimiz, uzun süreli hafızayı kısa ve ani hafızaya kıyasla daha fazla kullanır. Yavaşça ve görünür şekilde gelişen tehlike durumlarında beynimiz salgılanan adrenalin sayesinde normalden daha fazla analitik düşünür. Beynimiz tehlikenin geliş ve yayılma yönü doğrultusunda, tehlikeyi bertaraf etmek için gerekli tedbirleri almaya başlar. Bu tedbirleri alırken tıpkı bir satranç oyuncusu gibi her hamlenin bir sonraki hamleye nasıl etki edeceğini biz farkına varmadan hesaplar. Aynı şekilde karşı taraftan yapılan her hareketi bertaraf etmek için karşı hamleler hazırlar.
İşte bizi tehlike durumunda hayatta tutan, tehlikeden kurtaran ve başarıya götüren bu analitik düşünce sistemidir. Bu analitik düşünce sistemi sadece tehlike anında kullanılmaz. Beynimiz, bu düşünce sistemini hayatın her alanında kullanmaktadır. Özellikle iş hayatımızda bu analitik düşünce sistemini kullanmaktayız. İş hayatında başarılı olan kişilerin ortak özelliği, analitik düşünce sistemini başarılı olarak kullanmalarıdır.
Kısa sürede veya çok ani şekilde gelişen tehlike durumlarında ise beynimiz hafızanın tümünü kullanmaktadır. Ar ve kısa sürede gelişen tehlike durumlarında vücudumuz, uzu sürede gelişen tehlike durumunda kullandığı adrenalin mil tarından daha fazla ve yoğun adrenalin kullanır. Böylelikle daha önceden öğrenilen eğitim ve çalışmaların kullanılma; daha etkin olmaktadır. Kısa ve ani gelişen tehlike durumlarında vücudumuz, önceden çalışılmış davranışları ve refleks davranışları kullanmayı tercih etmektedir. Bu tip düşünce si; temini genellikle acil durum çalışanları ile ani tehlike durumuyla yüz yüze kalanlar kullanmaktadır. Örneğin; bir itfaiye» veya arama kurtarma çalışanı herhangi bir tehlike durumunda daha önceden çalıştığı, öğrendiği davranış ve tehlike bertan etme yöntemleri ile refleksif davranışları kullanır. Bu davran: biçimi onların hayatta kalmaları için tek şanslarıdır. Çok ar gelişen tehlike durumlarından biri de karşılaşabileceğimiz kaz veya şok durumlarıdır. Herhangi bir yaralanmalı kaza durumunda, beynimiz vücuda ani ve aşırı derecede adrenalin sargılayarak yara bölgesinde kanamayı durdurmaya çalışır. Eğer başarılı olamazsa, vücut kanı sadece hayati önem taşıyan kal{ beyin ve solunum sistemlerine yönlendirir. Bir bakıma vücudu koma durumuna sokarak, hayatta kalma süresini uzatarak yardım gelmesini bekler. Bir başka örnek ise; denizde mahsur kalma durumunda, vücut ihtiyaç duyacağı suyu gerekli orgarlarda toplar. İlk olarak vücut terlemeyi durdurup suyu deride çeker. Hayati önem taşıyan suyu kanda ve iç organlarda toplayarak, hayatta kalma süresini uzatarak, bize yaşam şansı taşı
Bütün bu bilgiler ışığında; beynimizin bizi korumak içi geliştirdiği tüm yöntemler aslında hayatımız boyu öğrendiğim ve eğitimini aldığımız bilgilerin derlenip, saklanıp birleştiriliri* sidir. Bunu dünyada yapabilecek tek şey insan beynidi Dünyada hiçbir insan yapımı bilgisayar insan beyninin ulaştın depolama ve kullanma kapasitesine sahip olamaz. Bu da bir
insan beyninin ne kadar muhteşem olduğunu göstermektedir. Bize düşen ise bize Allah'ın bir lütfü olan beynimizi kendimizin ve toplumun iyiliği için kullanmaktır.